Ogórek

OGÓREK

—————————————–

CHOROBY

—————————————–

MOZAIKA OGÓRKA – Cucumber mosaic virus CMV

WYSTĘPOWANIE: ogórek i pozostałe rośliny z rodziny dyniowatych ( prócz kawona), w gruncie i pod osłonami (tunele foliowe i szklarnia).

OBJAWY:

• pierwsze objawy już na 6-tygodniowych roślinach w postaci jasnozielonych, żółtych , nieregularnie rozmieszczonych plamek na liściu.
• liście mogą być pomarszczone, zniekształcone, mniejsze.
• owoce są drobniejsze, pokryte żółtymi plamkami, guzami, brodawkami,J
• rośliny są skarłowaciałe, o krótszych międzywęźlach, źle rosną i owocują.

ZWALCZANIE: – uprawiać odmiany odporne,

• usuwać chore rośliny natychmiast po zauważeniu objawów,
• zwalczać wieloletnie chwasty, które mogą być gospodarzami wirusa,
• zwalczać mszyce i inne owady będące wektorami wirusów

——————————————

BAKTERYJNA KANCIASTA PLAMISTOŚĆ OGÓRKA (Pseudomonas syringae pv.lachrymans)

WYSTĘPOWANIE:

• najczęściej na ogórku w uprawie polowej i w tunelach foliowych, bardzo rzadko w uprawach pod szkłem. Występowaniu sprzyja deszczowa i ciepła pogoda (20 – 25^oC).

OBJAWY:

• pierwsze objawy już na siewkach w postaci jasnych plamek. Przy silnym porażeniu – siewki giną..
• na liściach pojawiają się jasnozielone, wodniste plamy. Brzegi plam są ograniczone przez nerwy liścia ( charakterystyczny kanciasty kształt ). Przy dużej wilgotności, na spodniej stronie liści w miejscu plam widać krople mętnej , śluzowatej cieczy, w której znajdują się bakterie. Podczas suchej pogody tkanki w miejscu plam zasychają i wykruszają się, tworzą się dziury.
• na ogonkach liściowych, łodygach i owocach mogą powstawać jasnozielone, wodnista, zagłębione plamy. Mogą też na nich występować bakteryjne wycieki( charakterystyczne dla tej choroby). Na owocach – w miejscu plam tkanka pęka, owoc jest zniekształcony, mały.

ZWALCZANIE:

• 3 letnia przerwa w uprawie ogórka na tym samym polu,
• uprawa gorczycy jako przedplonu ogranicza występowanie choroby,
• wysiewać zaprawione nasiona
• chronić zgodnie z aktualnymi zaleceniami

——————————————–

ALTERNARIOZA DYNIOWATYCH ( Alternaria cucumerina (Ellis et Everth)

ANTRAKNOZA DYNIOWATYCH ( Colletotrichum orbiculare (Berk. et Mont.) v. Arx.

WYSTĘPOWANIE:

• najczęściej na melonie, czasami też na ogórkach
• występowaniu sprzyja deszczowa i ciepła pogoda – zwykle w czasie owocowania.

OBJAWY:

• na górnej stronie liścia pojawiają się małe, okrągłe plamki z szarobiałym środkiem. Potem plamy powiększają się i brązowieją., a zasychająca tkanka wypada..

ZWALCZANIE:

• ograniczyć deszczowanie roślin
• środki zwalczające mączniaka rzekomego (np Amistar i Bravo) zapobiega występowaniu Alternariozy – specjalne zabiegi są zbędne.

—————————————–

MĄCZNIAK RZEKOMY DYNIOWATYCH  (Pseudoperonospora cubensis)

WYSTĘPOWANIE:

• najgroźniejsza choroba ogórków uprawianych w gruncie i pod osłonami,
• zaatakowane są głownie liście’
• występowaniu sprzyja ciepła i wilgotna pogoda.

OBJAWY:

• już w końcu czerwca mogą występować chlorotyczne, oliwkowo-zielone , kanciaste plamy,
• później na dolnej stronie liści pojawia się szro-fioletowy nalot zarodników grzyba- charakterystyczny dla tej choroby.
• plamy mogą się zlewać i stopniowo obejmują całą pow. liścia. Liście zasychają, później , w krótkim czasie, zasycha cała roślina.

ZWALCZANIE:

• uprawiać odmiany mniej podatne lub tolerancyjne,
• chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

———————————————

MĄCZNIAK PRAWDZIWY DYNIOWATYCH ( Erysiphe cichoracearum)

WYSTĘPOWANIE:

• ogórek i pozostałe gatunki warzyw dyniowatych
• głównie w uprawach pod osłonami, rzadziej w gruncie,
• występowaniu sprzyja ciepła i wilgotna pogoda.

OBJAWY:

• na górnej stronie liści – biały, później biało-szary, mączysty nalot, przy nasilaniu choroby – nalotem pokrywa się cała, górna blaszka liściowa, a także pędy,
• bardzo rzadko nalot pojawia się na dolnej stronie liści,

ZWALCZANIE:

• uprawiać odmiany tolerancyjne i odporne,
• po zakończeniu wegetacji dokładnie usunąć resztki roślinne,
• chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

——————————————–

PARCH  DYNIOWATYCH( Cladosporium cucumerinum Ellis et Arth.)

WYSTĘPOWANIE:

• na ogórku, rzadziej na dyni i melonie,
• na pędach, liściach, zawiązkach owoców i owocach.

OBJAWY:

• na zaatakowanych organach pojawiają się nieregularne, brunatne plamy z ciemniejszą obwódką.
• w miejscach przebarwień tkanka zasycha i wykrusza się. Na liściach powstają dziury, a na owocach – nekrotyczne, zagłębione plamy. Powierzchnia plam jest skorkowaciała, sucha.
• w warunkach dużej wilgotności, na powierzchni owoców pojawia się biały, później ciemnooliwkowy, aksamitny nalot. Na powierzchni plam mogą pojawiać się krople gumowatej cieczy.

ZWALCZANIE:

• uprawa odmian odpornych – większość naszych odmian jest odporna na tę chorobę,
• usuwać resztki roślinne i odkażać ziemię termicznie lub chemicznie,
• chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

——————————————-

SZARA  PLEŚŃ ( Botrytis cinerea Pers.)

WYSTĘPOWANIE:

• na ogórkach głównie pod osłonami, częściej – nieogrzewanymi rzadziej w uprawie polowej,
• występowaniu sprzyja niska temperatura i wysoka wilgotność oraz brak ruchu powietrza,
• szczególnie w miejscu skaleczeń, cięć i w miejscu zetknięcia owocu z podłożem.

OBJAWY:

• na siewkach występują objawy zgorzeli – rośliny przewracają się i zamierają,
• na starszych roślinach w miejscu infekcji pojawiają się szkliste, wodniste plamy gnilne. Pokrywają się one szarobrunatnym, puszystym nalotem,
• liście i pędy ponad miejscami infekcji więdną i zamierają.

ZWALCZANIE:

• resztki roślinne spalić ( nie wyrzucać na kompost!), pole głęboko zaorać,
• odkażać ziemię w szklarniach termicznie lub chemicznie,
• chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

———————————————–

ZGNILIZNA TWARDZIKOWA (Sclerotinia sclerotiorum)

WYSTĘPOWANIE:

•  na ogórku, głównie w szklarniach,

OBJAWY:

•  głównie na pędach , czasem na owocach, pojawiają się szkliste, wodniste plamy, pierścieniowo obejmują cały pęd,
• plamy pokrywają się białym, watowatym nalotem
• wewnątrz, rzadziej na zewnątrz porażonych pędów lub owoców tworzą się liczne, nieregularne grudki (sklerocja) – cecha charakterystyczna dla tej choroby.

ZWALCZANIE:

• resztki roślinne spalić ( nie wyrzucać na kompost!), by nie dopuścić do dostania się sklerocjów do gleby,
• podłoże odkażać termicznie
• chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

—————————————-

ZESPÓŁ CHORÓB ODGLEBOWYCH

• Zgorzel siewek ogórka – Phytium debaryanum Hesse
• Mokra zgnilizna łodygi – Phytium spp., Phytophtora spp.
• Fuzaryjne więdnięcie ogórków – Fusarium spp.

WYSTĘPOWANIE:

• na ogórku w szklarni , a także, podczas wilgotnej, chłodnej pogody – w gruncie.

OBJAWY:

• porażone kiełki obumierają i gniją,
• małe roślinki ( najczęściej w stadium liścieni ), przewracają się na skutek przewężenia szyjki korzeniowej lub mokrej zgnilizny, lub zaczopowanie naczyń,
• starsze rośliny też ulegają porażeniu w okolicach szyjki korzeniowej, może pojawić się różowawy nalot, na skutek zaczopowania wiązek przewodzących – rośliny więdną, później zasychają.

ZWALCZANIE:

• dezynfekcja podłoża do wysiewu,
• unikać podłoży o złych warunkach wodno – powietrznych (zbyt ciężkich, zlewnych)
• zaprawiać nasiona
• chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

——————————————-

SZKODNIKI

——————————————–

PRZĘDZIOREK  CHMIELOWIEC ( Tetranychus urticae)

 OBRAZ USZKODZEŃ:

• występuje na roślinach pod osłonami, rzadziej w gruncie.
• na górnej stronie liści bardzo liczne drobne, żółtawe plamki. Póżniej plamki brunatnieją.
• na dolnej stronie liści – delikatna powłoka pajęczyny, drobne pajęczaki, a także mączysty nalot ( wylinki).
• liście odbarwiają się, zamierają i przedwcześnie opadają.

BIOLOGIA OWADA:

• mały pajęczak ( 0,5 mm ), bezbarwny, jasnozielony lub żółty z ciemniejszymi plamkami, z 4 parami nóg. Zimujące samice są pomarańczowe, larwa jest mniejsza i ma 3 pary nóg. Jaja są kuliste , żółtawe do czerwonej.
• zimują zapłodnione samice w szklarniach, w szczelinach drzew, pod opadłymi liśćmi,
• w kwietniu, maju samice po opuszczeniu kryjówek żerują i składają jaja na roślinach,
• osobniki dorosłe i larwy wysysają sok z liści (najczęściej w kątach nerwów) Najsilniejsze zagrożenie występuje od czerwca do sierpnia.
• w ciągu roku mogą pojawić się 3 – 5 pokolenia,
• suche powietrze i wysoka temp. sprzyja rozwojowi przędziorków.

ZWALCZANIE:

• dezynfekcja szklarni 5 % roztworem formaliny,
• rośliny zraszać wodą , szklarnie często wietrzyć i zacieniać,
• chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

——————————————-

WCIORNASTEK  TYTONIOWIEC ( Thrips tabaci)

OBRAZ USZKODZEŃ:

• na górnej stronie liścia – drobne, jasnożółte, okrągłe lub lekko kanciaste plamki,
• na dolnej stronie liści – plamki są srebrzyste, zauważyć też można małe owady i czarne punkciki – odchody owadów.
• silne opanowane liście żółkną, brunatnieją i zamierają, a kwiaty nie zawiązują owoców.

BIOLOGIA OWADA:

• owad dorosły o przecinkowatym kształcie, długości ok.1,5 mm, czarny lub ceglastobrązowy,
• larwy – krwisto-pomarańczowe lub -.
• zimują owady dorosłe w resztkach roślinnych i w glebie
• samice składają jaja w pąki kwiatowe lub pod skórkę liści. Wylęgłe larwy i osobniki dorosłe żerują na dolnej stronie liści i w pąkach kwiatowych.
• w szklarni może rozwinąć się kilka pokoleń szkodnika.
• w latach ciepłych i suchych szkodnik może atakować rośliny na polach w pobliżu osłon.

ZWALCZANIE:

• po zauważeniu szkodnika na niebieskich pułapkach lepowych lub po zauważeniu pierwszych uszkodzeń chronić zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

—————————————-

MSZYCE (Myzus spp.)

OBRAZ USZKODZEŃ:

• na ogórka w gruncie i pod osłonami
• na dolnej stronie liścia widoczne kolonie żerujących szkodników,
• owady żerując, powodują deformacje, żółknięcie i zamieranie liści, pąków kwiatowych i zawiązków,
• na rosie miodowej wydzielanej przez mszyce mogą rozwijać się grzyby czerniowe,
• mszyce mogą powodować szkody pośrednio, przenosząc wirusy np. wirusa żółtej mozaiki ogórka.

BIOLOGIA OWADA:

• owad dorosły – długości 1,3 – 1,9 mm. zielony, czarnozielony, larwy są żółte, żółtozielone,
• mogą zimować w szklarni lub na chwastach i innych roślinach,
• wiosną może pojawić się w szklarni, na uprawy polowe przenosi się w miesiącach letnich,
• przy wysokiej temperaturze i wilgotności powietrza mogą rozwinąć się w polu 2-3 pokolenia.

ZWALCZANIE:

• po zauważeniu pierwszych owadów opryskiwać rośliny zgodnie z obowiązującymi zaleceniami

——————————————-

ZMIENNIK  LUCERNOWIEC ( Lygus rugulipennis)

OBRAZ USZKODZEŃ:

• owady dorosłe i larwy żerują w wierzchołkowej części pędu, wysysają soki z liści, kwiatów i łodyg,
• nakłute komórki brunatnieją, zamierają – powstają nieregularne otwory, młode liście i pędy rosną nadal – powstają dziury, pęknięcia, deformacje.
• silnie porażone rośliny słabiej owocują – pąki kwiatowe przedwcześnie opadają,

BIOLOGIA OWADA:

• owad dorosły jest zielonobrunatnym pluskwiakiem o spłaszczonym ciele, wielkości 4-8 mm.
• zimują owady dorosłe na zeschłych liściach, ściółce,
• wiosną składają jaja na roślinach żywicielskich , pierwsze pokolenie żeruje w maju, czerwcu.
• w lipcu, sierpniu pojawiają się żerujące larwy drugiego pokolenia.

ZWALCZANIE:

• w okresach masowego pojawienia się szkodnika wykonać oprysk zgodnie z obowiązującymi zaleceniami. Oprysk wykonać wcześnie rano lub późno wieczorem z uwagi na małą ruchliwość owadów.

————————————–

ŚMIETKA KIEŁKÓWKA  LUB GLEBOWA (Delia platura Meig.)

OBRAZ USZKODZEŃ:

• larwy uszkadzają pęczniejące i kiełkujące nasiona, uszkadzają liścienie, w części podliścieniowej niszczą stożki wzrostu,
• kiełkujące rośliny zamierają, brak wschodów.

BIOLOGIA OWADA:

• owad dorosły – szara muchówka, długości 3-5 mm,
• jaja są złożone na ziemi w pobliżu wschodzących roślin,
• białe larwy długości 7 mm żerują na roślinach (maj, czerwiec), potem przepoczwarczają się w glebie,
• w lipcu pojawia się drugie pokolenie śmietki o mniejszym znaczeniu gospodarczym, mogą żerować na późnych odmianach warzyw.

ZWALCZANIE:

• zaprawiać nasiona
• można wschodzące rośliny okrywać włókniną.